Otitis Externa bij honden

Inflammation in the ear canal.

Dechra biedt oplossingen voor otitis externa bij honden

Otitis externa bij de hond (OE) is een veel voorkomende reden om een dierenarts te bezoeken1 en terugkerende gevallen van otitis zijn iets wat dierenartsen vaak tegenkomen.

Het is niet alleen belangrijk om de primaire oorzaak van de otitis vast te stellen en de acute ontsteking tijdig te behandelen om het risico van chronische veranderingen te vermijden, maar het is ook essentieel om rekening te houden met alle individuele factoren die de keuze van de behandeling beïnvloeden om een weloverwogen beslissing te nemen.

Een succesvol resultaat voor alle partijen is afhankelijk van goed teamwerk tussen de dierenarts en de hondeneigenaar.

Recente interviews met dierenartsen en de resultaten van een pan-Europees veterinair onderzoek2 vertellen ons dat communicatie met de eigenaar een belangrijk en soms stressvol onderdeel van de behandeling is en dat de kennis van de eigenaar over otitis vrij laag is.

Dierenartsen kunnen hier klikken om in te loggen en meer te weten te komen over Dechra's nieuwe communicatiemiddelen voor hondeneigenaren over otitis.

 

Wat is de definitie van otitis externa?

Otitis externa wordt gedefinieerd als een inflammatoire aandoening die de externe gehoorgang aantast en zich uitstrekt van de oorschelp tot het trommelvlies3 . Hoewel de fysiologische veranderingen die optreden als onderdeel van de ontstekingsreactie (warmte, roodheid, zwelling) belangrijk zijn, is het in de praktijk de klinische reactie van het individu die leidt tot de presentatie in de dierenkliniek.  

Hoewel otitis externa vaak gepaard gaat met een bacteriële en/of schimmelinfectie, kan OE per definitie ook optreden zonder betrokkenheid van secundaire opportunistische pathogenen. De initiële ontsteking bij otitis externa verandert de omgeving van de gehoorgang, wat vervolgens overgroei van otische commensalen (voornamelijk Staphylococcen en Malassezia spp.) bevordert, wat leidt tot infectie.

Klinische tekenen van OE zijn onder meer hoofdschudden, krabben aan het oor, wrijven, jeuk, pijn en stank - maar dit kan variëren afhankelijk van het type otitis. De symptomen kunnen ook unilateraal of bilateraal zijn, wat aanwijzingen kan geven over de onderliggende oorzaken.

Cathegorisering van otitis externa

Verschillende soorten OE kunnen worden ingedeeld op basis van de klinische presentatie:

Typische klinische bevindingen: Milde roodheid van de huid in de gehoorgang en oorschelp met weinig tot geen afscheiding.

Typische cytologische bevindingen: Keratinocyten aanwezig, soms maar zelden met ontstekingscellen maar geen bewijs van microbiële overgroei. (Wordt typisch gezien bij atopische dermatitis en wijst op een ontsteking zonder infectie).

Typische klinische bevindingen: Matige roodheid van de huid in de gehoorgang en oorschelp en een voornamelijk wasachtige afscheiding.

Typische cytologische bevindingen: Aanwezigheid van ontstekingscellen en overgroei van commensalen (Staphylococcen en/of Malassezia).

Typische klinische bevindingen: De gehoorgang en oorschelp zijn vaak rood, soms zweerachtig en pijnlijk. Vaak geassocieerd met chronische ziekte en onomkeerbare anatomische veranderingen.

Typische cytologische bevindingen: Grote hoeveelheid ontstekingscellen met mogelijke staafvormige bacteriën.

Wat zijn de meest voorkomende primaire oorzaken van otitis?

Otitis externa heeft vaak een multifactoriële etiologie, die kan worden onderverdeeld in primaire en secundaire oorzaken, naast predisponerende en bestendigende factoren:​

  • Primaire oorzaken zijn factoren die een eerste ontsteking in het oor veroorzaken
  • Secundaire oorzaken zijn de infecties die optreden als gevolg van de primaire ontsteking
  • Predisponerende factoren zijn de kenmerken die bijdragen tot de ontwikkeling van otitis externa, maar die op zichzelf geen ziekte veroorzaken
  • Bestendigende factoren zijn elementen die volledige genezing van de ziekte verhinderen, zelfs wanneer andere factoren worden aangepakt en behandeld

Als we specifiek denken aan de primaire oorzaken van ontstekingen, is het belangrijk te bedenken dat, aangezien de gehoorgang bekleed is met huid, elke ziekte die de huid aantast ook gevolgen kan hebben voor het oor.  

Allergie is vastgesteld als de meest voorkomende primaire oorzaak van otitis externa bij de hond6. Daarnaast zijn vreemde lichamen (gewoonlijk graszaden), parasieten (Otodectes cynotis en Demodex spp) en onderliggende endocriene aandoeningen (hypothyreoïdie en hypercortisolisme) ook gedocumenteerd als meer voorkomende primaire veroorzakers van ontsteking die leidt tot otitis externa5,6.  

Allergische huidziekte

Zoals hierboven vermeld is atopische dermatitis (AD) hoogstwaarschijnlijk de meest voorkomende oorzaak van de primaire ontsteking van otitis externa. In feite is OE het eerste teken bij meer dan 40% van de honden met AD7 , en bij sommige honden is het het enige klinische teken. Naast atopische dermatitis moeten ook ongewenste voedselreacties worden beschouwd als een allergische oorzaak voor OE5,6.

Ongeacht de aard van de onderliggende allergie is het aanvankelijke klinische en cytologische beeld meestal dat van de hierboven beschreven erythemateuze otitis. Pas wanneer het lokale milieu verandert als gevolg van de ontsteking en de barrièrefunctie wordt aangetast, beginnen commensale organismen te groeien, wat leidt tot een secundaire bacteriële en/of schimmelinfectie (meestal Malassezia en Staphylococcus spp.).

foto: C Walker, ThePhotoVet

Waarom is het belangrijk om aan te dringen op herhalingsbezoeken?

De meeste gevallen van otitis hebben een primaire oorzaak die tijdig moet worden opgespoord en goed behandeld om te voorkomen dat er onomkeerbare, chronische veranderingen blijven bestaan.

Een herbezoek waarbij u zich richt op het controleren van de oplossing van de acute ontstekingsaandoening door het bespreken van de therapietrouw en het herhalen van onderzoeken wordt aangeraden om remissie te verzekeren, maar het is ook belangrijk om te beginnen met het opbouwen van een Lifelong Ear Partnership.

Door als team samen te werken en de nadruk te leggen op duidelijke communicatie, vergroot u de kans om tot een duurzame oplossing te komen die voor alle partijen werkt. Het herbezoek is de belangrijkste initiator van dit proces.

Waarom is cytologie een belangrijk onderdeel van case management?

Cytologie is belangrijk in alle gevallen van otitis externa bij honden. Het levert niet alleen waardevolle informatie op over mogelijke overgroei van microben om te beoordelen of antimicrobiële therapie al dan niet aangewezen is. Het is ook een belangrijk instrument om de respons op de behandeling te beoordelen en na te gaan of de strategie al dan niet moet worden gewijzigd.

Hoe kiest u een behandeling? 

Als het gaat om de mogelijke behandelingsopties voor zowel ontsteking als infectie van het oor, weet u dat er veel verschillende producten zijn waaruit u kunt kiezen.  De reden voor de ruime keuze is dat als het gaat om otitis - er niet één oplossing die voor elke hond het beste is. 

Om de meest waardevolle behandeling voor uw individuele case te bepalen, moet rekening worden gehouden met alle volgende factoren:

  • Mate van ontsteking
  • Tekenen van overgroei van bacteriën en gisten
  • Nationale richtlijnen voor medicatiekeuze
  • De individuele omstandigheden van de eigenaar en de hond wat betreft kosten en gemak van toediening.

Elke hond heeft een andere ervaring met oorontsteking. Dit heeft gevolgen voor het bezoek aan de dierenarts, maar het kan ook betekenen dat de hond terughoudend is met het toedienen van medicijnen. Als de medicijnen niet goed kunnen worden toegepast, heeft dat niet alleen gevolgen voor het resultaat, maar neemt ook het risico op antimicrobiële resistentie toe. 

Om meer te weten te komen over de oplossingen die Dechra biedt voor otitis externa, kunnen dierenartsen hier klikken en inloggen op onze otitis productpagina.

 

 

Samenvatting van de belangrijkste punten​

  • Otitis externa is een van de meest voorkomende redenen waarom honden bij de dierenarts komen.1
  • Het PSPP-systeem moet door alle dierenartsen in aanmerking worden genomen bij de behandeling van een geval van OE - dit omvat de overweging van de primaire oorzaak, de secundaire infectie, de predisponerende en bestendigende factoren.
  • Allergische dermatitis (waaronder atopische dermatitis en bijwerkingen van voedsel) is de meest voorkomende primaire oorzaak van OE5,6.
  • Cytologie is een essentieel onderdeel van zowel de diagnose als de langetermijnbehandeling van OE, en moet, naast vele andere individuele factoren, in overweging worden genomen bij het bepalen van het beste behandelingsplan voor een patiënt.
  • Dechra pleit voor de vorming van het Lifelong Ear Partnership met eigenaren en patiënten met otitis externa.

Auteurs

Door Emily Armstrong BVSc MRCVS
Veterinair Technisch Manager
Dechra Veterinary Products

Door Linda Holm Segerqvist DVM
Europees Product Manager voor huisdieren – Otitis
Dechra Veterinary Products

 

  1. O’Neill et al (2021) Prevalence of commonly diagnosed disorders in UK dogs under primary veterinary care: results and applications. BMC Veterinary Research 17 (69)

  2. Internal report OTI21

  3. Bensignor, B (2021) An approach to Otitis BSAVA Manual of Canine and Feline Dermatology 4th ed. Gloucester, British Small Animal Veterinary Association 143-149

  4. Forsythe, P.J. (2016) Acute otitis externa: the successful first-opinion ear consultation. In Practice FOCUS 2-6

  5. Saridomichelakis, M.N., et al. ( 2007 ) Aetiology of canine otitis externa: a retrospective study of 100 cases. Veterinary Dermatology 18, 341 – 347

  6. Zur, G., et al ( 2011 ) The association between the signalment common causes of canine otitis externa and pathogens. Journal of Small Animal Practice 52, 254 – 258

  7. Favrot et al (2010) A prospective study on the clinical features of chronic canine atopic dermatitis and its diagnosis. Veterinary Dermatology 21, 23-31

keyboard_arrow_up